Mikroskopioa martxan jarri eta sakonki aztertu nahi izan dugu duela 400 urte Lapurdin eta Nafarroako Zugarramurdi inguruan zer-nolako sorgin-ehiza izan zen. Atzean zeuden interes ekonomiko eta sozialak ekarri ditu argitara Mixel Mendiburuk (Lapurdi 1609-2009 elkartea). Idoia Sanzek, berriz, Zugarramurdiko sorginen museoan bisita gidatua egin digu hango emakumeen kontra egin zuten Logroñoko prozesua azaltzeko.